بررسی مکانیسم های مولکولی دخیل بر فعال و غیرفعال شدن آفلاتوکسین b1 در سیستم ایمنی انسان در شرایط آزمایشگاهی (برون تن)

آفلاتوکسین ها (afs) بویژه آفلاتوکسین b1 (afb1) از جمله خطرناک ترین مواد زیستی با ویژگی های کارسینوژن و موتاژن بوده که سلامت انسان را در سراسر جهان بویژه کشورهای در حال توسعه مانند ایران به خطر انداخته است. شناخت مکانیسم های مولکولی که این توکسین در انسان ایجاد می کند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیقات بسیار اندکی در مورد این مکانیسم ها در سیستم ایمنی انسان صورت پذیرفته است. در تحقیق حاضر، چالش afb1 با سلول های متفاوت سیستم ایمنی شامل مونوسیت ها، لنفوسیت ها، t-cells های cd8 و سلول های دندرتیک مشتق از مونوسیت ها (mddcs) در آزمایش های جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول بر روی مونوسیت ها و لنفوسیت ها پس از مشخص نمودن ژن های موثر cyps، که در فعال نمودن afb1 نقش دارند، این سلول ها با غلظت های 10 و 100 نانوگرم در میلی لیتر afb1 به مدت 2 و 12 ساعت چالش داده شد و ژن های cyp1a1، cyp3a4 و cyp1b1 در مونوسیت ها و cyp1a1 در لنفوسیت ها بیشترین واکنش را به حضور afb1 نشان دادند. همچنین آنالیز سیکل سلولی بر روی این سلول ها توقف سیکل سلولی در فاز s توسط afb1 بویژه در لنفوسیت ها را نشان داد. در آزمایش دوم تاثیر afb1 بر بیان ژن های akr7a2 و gstm1 در مونوسیت ها و لنفوسیت ها در چالش با afb1 ارزیابی شد و سیستم سم زدایی gsts واکنش شدیدتری به حضور afb1 نشان داد. در آزمایش سوم تغییرات عملکرد ctls در مواجه با afb1 از طریق اندازه گیری میزان پرفورین و گرانزایم b با استفاده از فلوسایتومتری نشان داد که afb1 در غلظت مورد بررسی احتمالاً تغییر قابل توجهی در میزان گرانزایمb و پرفورین در ctlها ایجاد نمی کند. آزمایش چهارم شامل اندازه گیری تغییرات بیان ژن های مرتبط با عملکرد mddcs در چالش با 10 نانوگرم در میلی لیتر afb1 در زمان های 2 و 12 ساعت به همراه ژن های کلیدی مرتبط با متابولیسم afb1 و سایتوکاین های مهم مرتبط با عملکرد mddcs مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این آزمایش حاکی از تاثیرات التهابی شدید afb1 بویژه در زمان 12 ساعت در mddcs بود. در مجموع afb1 حتی در غلظت بسیار پایین 10 نانوگرم در میلی لیتر باعث تغییرات در عملکرد برخی از فرایند های مهم سلول های سیستم ایمنی گردید، که نهایتاً می تواند باعث اختلال در پاسخ مناسب آن سلول ها در مقابل عوامل پاتوژن داخلی و خارجی گردد. نتایج این پژوهش راهگشای مطالعات آینده در جهت طراحی سیستم های ردیابی afb1 در مقادیر کم در سیستم ایمنی انسان با استفاده از مولکول هایی است که بیشترین تاثیرپذیری را هنگام درمعرض قرارگیری با afb1 دارند.